Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası "Türkiye - İsviçre" Dostluk Konseri
13 Kasım 2023 Pazartesi Saat:20.00 CSO Ada Ankara Ana Salon
Şef: Cemi'i Can Deliorman
Solist: Françoix Lindemann “Piyano”
Okay Temiz “Perküsyon”
Program:
François Lindemann Solo Piyano “Le Centaure”
“C’est Tres Chie”
“Nils”
Okay Temiz “Kabak Tatlısı” Piyano ve Perküsyon için
“Şavşat Barı”
François Lindemann “Coroctet”
“ Convergence”
“Le Voyage”
“Kemal Suite”
Program Notları:
François Lindemann
17 Eylül 1950'de İsviçre'nin Cenevre Gölü'nün kuzey kıyısında yer alan Lozan semtinde doğan François Lindemann, Vaud’lu bir besteci ve doğaçlama cazda piyanoyu adeta konuşturan bir piyanisttir.
Bir gün aile otelinde piyano çalarken yeteneğini babası fark etmiştir. Sonra İsviçre’de konservatuarda birkaç yıl okuduktan sonra istediği şeyi bulamadığını düşünerek oradan ayrılır. Çünkü konservatuar da ezber sistemini ve özgün olmayı engelleyen dersleri sevmiyordu.
Bir röportajında Ray Charles gibi çalmak istediğini belirtmiştir. Babası ona bu konuda da destek olur ve o zamanın imkanlarıyla ona şarkı kayıtlarını dinletir ve Lindemann da kendi yorumuyla icra ettiği zaman bu yolda devam etme kararı alır.
1960'larda 10 yaşlarındayken, Jazz Messengers , Clifford Brown ve Coltrane Quartet aracılığıyla cazın ve özellikle de onu karakterize eden tüm doğaçlama yönlerinin keşfi onun için gerçek bir keşiftir. Daha sonra 1969 yılında bu müzisyenlerin kendi müzikleriyle benzer olduğunu fark ederek kendi orkestrasını kurdu ve 1969'da kendine özgün cümleleriyle besteler yazdı.
1975 yılında 25 yaşında ilk konserini verdiğinde büyük beğeni topladı ve ona nasıl bu kadar profesyonel olduğunu sorduklarında piyano çalmanın tuşları hissetmenin ötesinde meditasyon yapmakla eşdeğer olduğunu belirtmiştir. Lindemann piyanoda doğaçlama caz çalarken parmaklarını ne kadar sert basarsa o kadar iyi hissettirdiğini eserleri icrasında seyirciye aktarır.
1986 yılında François Lindemann, yedi müzisyen tarafından yazılan müzikleri çalan yedi Steinway piyanosundan oluşan Piano Seven'ı kurdu. Bu grup her üç yılda bir, perküsyoncu-şarkıcı Pascal Auberson , çellist François Guye , klasik piyanist Brigitte Meyer veya akordeoncu Jacques Bolognesi gibi başka müzisyenleri de davet ediyor. İsviçre , Fransa, ABD ve Asya'da çok sayıda festivale katılıyor ve yaklaşık 40 yıldır yönettiği tüm gruplar için besteler yapıyor. Kendini özgür ruhlu biri olarak tanımlayan Lindemann, birçok İsviçreli ve yabancı sanatçıyla sık sık görüşüyor, özellikle kayıt yapıp onlarla çalıyor. Daniel Humair , Alvin Queen , Curtis Fuller , Glenn Ferris , Carla Bley , Léon Francioli, Olivier Clerc, Longineu Parsons, Erik Truffaz, Tewan, Robin Eubanks, Steve Swallow ve Woody Shaw. François Lindemann aynı zamanda çağdaş tiyatro ve bale için de müzik besteledi. Ayrıca, özellikle Güneydoğu Asya'dan gelen geleneksel sanatçılarla etnik gruplar arası müzik deneyimleri konusunda da tutkulu. 1997 yılında Vaud Vakfı'nın tanıtım ve sanatsal yaratım dalında Büyük Ödülü'nü kazanan sanatçı, müzikal projelerine devam ederken kendi küçük caz gruplarında dersler vermeye devam ediyor. Eserler yaklaşık olarak 30 dakika sürmektedir. Fahriye Nazlı AKSU
Okay Temiz
Türk caz müziğinin öncülerinden olan Okay Temiz, 11 Şubat 1939’da İstanbul’da doğmuştur. Annesi Naciye Temiz, cumhuriyetin ilk müzik kurumu olan ve temelleri Musikây-ı Humâyûn’a (Saray Mızıkası) dayanan Musikî Muallim Mektebi mezunudur. Türk müziğine dair ilk bilgilerini annesinden alan Okay Temiz, Çatalca’da başladığı eğitimine annesinin de telkinleriyle Musikî Muallim Mektebi’nin ardılı olan Ankara Devlet Konservatuvarı’nda devam etmeye başlamıştır. Burada Vurmalı Çalgılar Bölümü’nde bir yıl kadar timpani eğitimi aldıktan sonra, 1955’te başlayan okul dışı profesyonel müzik yaşantısı nedeniyle okuldan uzaklaştırılmıştır. Devamında Tophane Sanat Enstitüsünde aldığı iki yıl eğitim sayesinde enstrüman yapımına yetkinlik kazanmış ve kendine has tınıları olan davullar üretmeye başlamıştır. Çalışmalarına 1937 yılına kadar dans müziği orkestralarında programlar yaparak devam eden Temiz, 1967’de İsveç’e gitmiş ve buraya yerleşmiştir. İsveç Kültür Bakanlığı’nın da desteğiyle Türk trompetçi Muvaffak Falay ile birlikte Sevda adlı grubu kurmuştur. Bu grup Afrikalı basçı Johnny Dyanni’nin de katılımıyla 1971’de New Hampshire Koleji’nde dersler vermeye başlamıştır.
1972’de kurulan Xaba isimli grubun ardından 1974’te piyano, bas, saksafon ve ney içeren Oriental Wind isimli grubun kurulması, batı enstrümanlarıyla Türk çalgılarının sentezi adına önemli bir öncü çalışma olmuştur. Temmuz 1979’da neyzen Aka Gündüz ile çıkardıkları Zikir isimli albüm, caz dünyasında neyin yer kazanmasını sağlayan önemli bir çalışmadır.
Dünyanın çeşitli ülkelerinde konserler düzenleyen sanatçı, gezdiği yerlerde berimbao, marimba, konuşan davul gibi enstrümanları hem çalmayı öğrenmiş, hem de bizzat kendisi üretmeye başlamıştır.
1993’te Finlandiya’ya yerleşen sanatçı, burada beş yıl yaşadıktan sonra 1998’de Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı’nın daveti ile Türkiye’ye gelmiş, beş yıl kadar Kültür Bakanlığı Mehter Takımı’nı çalıştırmış, kadrolu sanatçı olarak çeşitli illerde konserler düzenlemiştir. Cumhuriyetimizin 75. Yılı anısına, Kutlama isimli bir CD çalışması yapmıştır. Halen Türkiye’de yaşayan sanatçı; deve çanı, motor kaskı gibi nesnelerden ürettiği enstrümanlarla müzik çalışmalarına devam etmektedir. 2002 yılından beri doğum günü olan 11 Şubat günlerinde Ritmin Günü adıyla etkinlikler düzenlemektedir. Murat HALİLOĞLU
Bilet Al